Chiếc mũ chỉ diễn tả cách thức cư xử của con người, không nói lên bản chất con người. Tôi đã tham dự những cuộc họp mà ở đó mọi người đưa ra quá nhiều ý tưởng. Nhưng chúng ta cũng nên chuẩn bị sẵn sàng để làm nảy sinh những phương án thay thế chỉ trong khung cấp độ cụ thể mà thôi.
Nhưng bạn có thể chọn lựa ngôn từ để biểu đạt cảm xúc một cách phù hợp. Não bộ của chúng ta chỉ có thể nhạy cảm với một lối tư duy tại một thời điểm. Một tập đoàn khác, tập đoàn Statoil của Na Uy gặp phải vấn đề về một thiết bị khoan dầu, tốn tới vài trăm nghìn đô la mỗi ngày.
Một hoạ sĩ thường có phong cách riêng và anh ta áp dụng phong cách đó cho tất cả các bức vẽ của mình. Nếu anh còn đưa ra bất cứ một lời nào với chiếc mũ đỏ, tôi sẽ cất hẳn chiếc mũ đỏ của anh đi đấy. Nếu không sử dụng chiếc mũ đỏ tư duy, mỗi người sau đó sẽ tìm cách thể hiện tình cảm của mình một cách gián tiếp chẳng hạn khi sử dụng tư duy mũ đen.
Phương thức tư duy phương Tây được xây dựng 23 thế kỷ trước bởi ba nhà hiền triết Hy Lạp với nền tảng là sự tranh luận. Điều này có nghĩ là anh ta nên tự hào về khả năng anh ta có thể có tư duy phù hợp với mỗi chiếc mũ trong cả sáu chiếc mũ tư duy. Dĩ nhiên, chiếc mũ đen cũng chính là chiếc mũ quan trọng nhất.
Tập đoàn máy tính hàng đầu của Mỹ (IBM) bị cáo buộc tội độc quyền. Đó là lối tư duy chiếc mũ đỏ. Nó hình thành thông qua việc tất cả mọi người xem xét và giải quyết sự việc theo cùng một hướng.
Cảm xúc cơ bản này giới hạn và ảnh hưởng tới toàn bộ sự nhận thức. Các toà án ở Mỹ hay ở Anh không làm được điều như vậy. Nó cũng cho phép từng người bộc lộ quan điểm cá nhân thông qua việc sử dụng những chiếc mũ được kết hợp theo thứ tự nhất định.
Sử dụng chiếc mũ trắng chính là một cách tiện lợi để bạn yêu cầu mọi người cung cấp những sự kiện và số liệu để rồi xem xét chúng một cách trung lập, có chủ đích. Ngay cả khi vai trò cụ thể của chiếc mũ xanh được giao cho một người nhất định thì những người khác vẫn có thể sử dụng chiếc mũ xanh để đưa ra những nhận xét và đề xuất. Như vậy, chúng ta sẽ nhìn nhận khả năng trực giác và những xúc cảm có được như thế nào?
Khi bắt đầu xây dựng phương thức tư duy này, tôi hoàn toàn không tính đến việc mất bao nhiêu thời gian để mọi người chấp nhận và ứng dụng nó. …Bạn hãy cởi bỏ chiếc mũ đen. Kết quả là họ tỏ ra hào hứng học và nói với ông rằng nó còn quan trọng hơn cả việc khoan giếng lấy nước.
Chúng ta bắt đầu buổi thảo luận bằng chiếc mũ trắng. Nhưng một điều thật đơn giản khi sử dụng chiếc mũ đỏ mà mọi người nên luôn ghi nhớ là: bạn không cần lý giải cảm xúc của mình. …Điều tích cực ở đây là lúc này chúng ta đã biết được rằng anh ấy sẽ hành động.
Các kỹ xảo được thiết kế để giúp chúng ta “đi tắt” so với khuôn mẫu thay vì phải tuân theo một cách tuần tự. Chúng ta đã không có số liệu mới hơn. Tất cả những điều mà tôi đề cập đến trong cuốn sách này đều rõ ràng và lôgíc.